زادهٔ
۱۶ فروردین ۱۳۴۱
مشهد، ایران
درگذشت
۲۸ فروردین ۱۳۸۱ (۴۰ سال)
زندان مرکزی، مشهد، ایران
علت مرگ
اعدام
دیگر نام‌ها
قاتل عنکبوتی
شکارچی کارگران جنسی مشهد
مجازات جنایی
اعدام
جزئیات
قربانیان
۱۶ نفر
بازهٔ زمانی جنایت‌ها
۷ مرداد ۱۳۷۹ – ۱۶ مرداد ۱۳۸۰
کشور
ایران
سعید حنایی معروف به «قاتل عنکبوتی»، «شکارچی زنان خیابانی» و «قاتل سریالی»؛ از مرداد ۱۳۷۹ تا مرداد ۱۳۸۰، ۱۶ زن را به قتل رساند. او فردی مذهبی بود، سابقه حضور در جبهه داشت و با همسرش در کلاس‌های قرآن شرکت می‌کرد. اهالی محل می‌گفتند فردی آرام و سر به زیر بود، ولی همسرش به روزنامه ایران گفته بود «به جامعه بدبین» بود. او در تمام جلسه‌های بازپرسی و دادگاه، انگیزه‌اش را دینی و خیرخواهانه و با هدف از بین بردن «فساد در جامعه» عنوان می‌کرد.[۱] وی در یکی از مصاحبه‌هایش گفت:
«تا پیش از کشتن این آدم‌ها، باران نمی‌آمد و قحطی شده بود. همین که اطراف حرم را از وجود زن‌های تن‌فروش پاک کردم، باران آمد. آن موقع فکر کردم که باران به معنی تأیید اعمال من توسط خداست.»[۱]
فاطمه حنایی، همسر سعید حنایی، دلیل واقعی این جنایت‌ها را، تعرض ناموفق یک راننده تاکسی به خودش عنوان کرد. او روایت کرده بود که یک شب از یک تاکسی که راننده‌اش او را با کارگران جنسی اشتباه گرفته بود، خود را بیرون انداخته و وقتی بی‌رمق و با پای پیچ‌خورده به خانه آمده، سعید حنایی متوجه موضوع شده و از همان زمان تصمیم به «تنبیه» این زنان گرفته‌است. گفته شده او ابتدا مردان را هدف قرار داده بود، ولی بعد از چندین برخورد و ضرب و شتم، به سراغ زنانی رفت که از منظر قانون و اجتماع، بی‌دفاع بودند.[۱]
نماینده دادستان در رد مذهبی بودن انگیزه قتل‌ها گفته بود که او با ۱۳ نفر از مقتولان خود پیش از کشتن آنها «رابطه جنسی برقرار کرده بود.» همچنین بخشی از گروه‌های تندروی مذهبی و حکومتی، عمل او را بر مبنای «مجوزهای شرعی» تأیید می‌کنند. تعدادی از رسانه‌های محلی در آن زمان او را «شهید راه امر به معروف و نهی از منکر» توصیف کرده بودند. قاضی منصوری حکم اعدام وی را صادر کرد و در ۲۸ فروردین ۱۳۸۱ در مشهد اعدام شد.[۱]
در مورد زندگی حنایی فیلم مستند و عنکبوت آمد (۲۰۰۱) و دو فیلم سینمایی عنکبوت (۱۳۹۸) و عنکبوت مقدس (۱۴۰۱) ساخته شده‌است.
دستگیری:
مژگان، آخرین هدف حنایی بود که توانست از دست او بگریزد. پس از گذشت یک‌هفته مژگان در طرح ویژه پلیس دستگیر شد و در بازجویی به ماجرای سوء قصد به جانش اقرار کرد و با آدرسی که مأموران از وی گرفتند، موفق به دستگیری سعید حنایی شدند، سردار مؤمنی در پاسخ به این سؤال که آیا یک اتفاق ویژه سبب لو رفتن قاتل شد یا اینکه دقیقاً برنامه‌ریزی شده موفق به دستگیری شدید گفت: دقیقاً برنامه‌ریزی کرده بودیم. او سر همه صحنه‌های قتل خود، حاضر می‌شد حتی در برخی از مواقع به جابه‌جایی جنازه‌ها کمک می‌کرد. یک بار نیز دستگیر شده بود اما با رد گم کردن توانست از دست پلیس خلاص شود؛ ولی نهایتاً با طراحی که صورت گرفت و تمام نیروهای انتظامی منطقه را برای دستگیری بسیج کردیم دستگیر شد.
انگیزه قاتل:
او در تمام جلسه‌های بازپرسی و دادگاه، انگیزه‌اش را اعتقادی و خیرخواهانه و با هدف از بین بردن «فساد در جامعه» عنوان می‌کرد.