✍مقاله آموزشی ▤ نمایشنامه‌ات را بنا کن

  • نویسنده موضوع نویسنده موضوع TifanI
  • تاریخ شروع تاریخ شروع
نمایشنامه‌ات را بنا کن
⭐امتیاز سطح
3.00 ستاره
◀نام مقاله
نمایشنامه‌ات را بنا کن
◀ نام گردآورنده
ملیکا قائمی
◀ منبع محتوا
دیوید راش، نمایش‌نامه‌ات را بنا کن، نشر مهرگان خرد
بنای-نمایش_نامه_.jpg

نمایش‌نامه‌نویس معمار نمایش‌نامه‌اش است.

بله نوشتن نمایش‌نامه مثل معماری چالش‌برانگیز است. اگر بدون تامل صحنه‌ها و دیالوگ‌ها را روی هم تلنبار کند چیزی خلق می‌شود شبیه برج بابل. که گل بود روی گل. برجی که اکنون چیزی نیست جز یک بنای ناقص وارفته‌ی فروریخته.
همه چیز باید سر جای خودش قرار بگیرد تا یک سازه‌ی درست و حسابی شکل بگیرد.

در این مقاله قرار است طرز تهیه‌ی نمایشنامه‌های خوش‌ساخت را یاد بگیریم. محتوای ذیل شامل درس‌هایی ا‌ست از دیوید راش نویسنده‌ی کتاب «نمایش‌نامه‌ات را بنا کن».


پیش از شروع نوشتن نمایشنامه بهتر است بدانیم که:

  • ...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

اما نمایش‌نامه چیست؟

رویدادی که در یک بازه‌ی زمانی محدود اتفاق می‌افتد و در آن تغییرات قابل توجه‌ای در یک شخصیت مرکزی، یا یک موقعیت بزرگ‌تر یا هر دو رخ می‌دهد.
رویداد یا کنش: ممکن است اتفاقات زیادی برای یک شخصیت بیفتد. اما ما فقط باید از آن‌هایی استفاده کنیم که انسجام دارند، دارای یک معنی هستند و به پیش بردن نمایش‌ کمک می‌کنند.
بازه‌ی زمانی محدود: کنش باید در نقطه‌ی خاصی از زمان شروع شود و بعد به پایان برسد. نمی تواند و نباید تا ابد ادامه یابد.
تغییرات: کلمه‌ی «تغییر» مهم‌ترین تک‌واژه در عرصه‌ی نمایش‌نامه‌نویسی‌ است. رویداد باید به طریقی تغییر مهمی روی کسی ایجاد کند. پس از رخ دادن این رویداد شخصیت‌ ممکن است رشد کند،...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

خرده‌نمایش چیست؟

یک نمایش‌نامه در واقع مجموعه‌ای‌ست از خرده‌نمایش‌های دنباله‌دار. به زبان ساده هر بار که شخصیت تلاش کند شخصیتی دیگر را متقاعد کند یک خرده‌نمایش به وجود خواهد آمد. در واقع هر لحظه از نمایش‌نامه‌ مذاکره‌ای‌ست بین شخصیت «الف» و «ب».
مشکل اغلب نمایش‌نامه‌های کسل‌کننده استفاده نکردن از خرده‌نمایش است. خرده‌نمایش موجب می‌شود صحنه‌ها از حالت انفعال خارج شوند. البته مدتی که هر خرده‌نمایش‌ قرار است طول بکشد هم مهم است. مثلا باید در نظر بگیریم که یک شخصیت تا چه حد قرار است به قبول نکردن ادامه بدهد. و اگر جوابش تا آخر منفی‌ست، شخصیت اصلی باید به موقع به استراتژی‌های دیگر بیندیشد.

عناصر کلیدی برای نوشتن نمایش‌نامه

نوشتن...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

اهداف

خواسته‌ای که شخصیت کنش‌گر را وادار به حرکت کند. با مشخص شدن اهداف نصف نمایش‌نامه هم آشکار می‌شود. همچنین با اصلاح اهداف می‌توانیم نمایش‌نامه‌مان را بهتر کنیم. اهداف باید ۴ویژگی داشته باشند.

۱- اهداف باید خاص و قابل مشاهده باشند.
همه‌ی هدف‌ها باید واضح و به صورت جسمانی انگیزه‌های درونی شخصیت را آشکار کنند. شما باید نیازهای نامرئی شخصیت‌ها را به یک کنش جسمانی مرئی تبدیل کنید. هر خواسته‌ی شخصیت در نهایت باید دیده یا شنیده بشود.
مثلا موفق شدن سارا با یک ۲۰بزرگ روی برگه‌ی امتحانی دیده می‌شود. یا افزایش سلامت جسمانی علی با صدای دکتر پشت تلفن که می‌گوید: «خوش‌بختانه توده‌های سرطانی شما کوچیک شدن.» درک می‌شود.

۲- اهداف باید قابل...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

شخصیت‌پردازی در نمایش‌نامه

بعضی نمایش‌نامه‌نویسان معتقدند پیش از شروع نوشتن نمایش‌نامه باید درباره‌ی‌ شخصیت بیوگرافی‌های طولانی بنویسیم. اما دیوید راش این کار را برای نمایش‌نامه‌نویس ممنوع می‌داند. چون:
  • نوشتن حقایق بی‌فایده درباره‌ی شخصیت باعث گم‌راه شدن نویسنده می‌‌شود.
  • ممکن است نویسنده زمان زیادی برای نوشتن بیوگرافی هدر کند تا ناخودآگاه از نوشتن نمایش‌نامه طفره برود.
  • نوشتن بیوگرافی ممکن است حقایق به درد نخوری را به صحنه بکشاند که وجودشان لازم نیست.
  • این کار لذت نوشتن را از نویسنده می‌گیرد. این که به خاطر خود داستان چیزی بسازیم و به بیوگرافی شخصیت اضافه کنیم بهتر از این است که دست و پای خودمان را با بیوگرافی‌های از پیش تعیین شده ببندیم. پس...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

طرح‌ساخت چیست؟


به مجموعه‌ای از اتفاقات که کنش کلی دراماتیک را می‌سازند طرح‌ساخت می‌گویند. طرح‌ساخت شامل: عامل کنش، هدف، مانع و استراتژی است.
در بهترین نمایش‌ها مخاطب فقط با دانستن داستان –ترتیب رویدادها- ترغیب به دیدن نمایش می‌شود. بیشتر از دیالوگ‌های پرطمطراق و شخصیت‌های عجیب‌و‌غریب، ترتیب وقوع رویدادهاست که اهمیت دارد.
در یک طرح‌ساخت خوب باید بتوانیم بهترین رویدادها را انتخاب و بعد ترتیب‌بندی کنیم.

انتخاب

در زندگی شخصیت ممکن است هزار و یک اتفاق بیفتد. بسیاری از این رویداد‌ها اصلا اهمیتی ندارند یا جالب نیستند. برای این که بتوانیم شخصیت را در مسیری مشخص و در تلاش برای رسیدن به چیزی نشان بدهیم باید فقط...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

چگونه نمایش‌نامه‌ را به جان مخاطب بیندازیم؟

با پرسش‌های دراماتیک!


«سوال» از آن چیزهایی‌ست که ذهن مخاطب را درگیر نگه می‌دارد. استفاده از پرسش‌های دراماتیک باعث پویایی نمایش‌نامه می‌شوند. در نمایش‌نامه‌ی شما نباید هیچ لحظه‌‌ی بدون پرسشی وجود داشته باشد. هر خط از نمایش‌نامه یا باید سوال ایجاد کند، یا در تاخیر انداختن پاسخ نقش داشته باشد و یا جواب بدهد.

سوال‌ها ۳ دسته‌اند:

۱- پرسش‌های اطلاعاتی

به سوالاتی مثل «این یارو کیه؟»، «داره چی‌کار می‌کنه؟»، «چی می‌خواد بگه؟» و… پرسش‌های اطلاعاتی می‌گویند. این‌ها در لحظه برای مخاطبان نمایش به وجود می‌آیند و تقریبا کمی بعد به جواب...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

هرم فرایتاگ

وقتی می‌خواهیم نمایش‌نامه بنویسیم باید ماجرا را از جایی بیآغازیم. در جایی به اوج برسانم و بعد کم‌کم از آن اوج بکاهیم و آن را به پایان برسانیم. مثل هرم فرایتاگ.در قرن ۱۹‌ام پژوهش‌گری آلمانی به نام گوستاو فرایتاگ این هرم تدوین و تشریح کرد.


هرم از ۶بخش تشکیل شده است.

۱– وضعیت تعادل

در این بخش ما زندگی طبیعی شخصیت‌ها را می‌بینیم و با روال عادی و بخشی از مشکلات احتمالی‌شان آشنا می‌شویم.
برای نوشتن این قسمت می‌توانیم از موارد زیر استفاده کنیم:
  • معرفی شخصیت‌ها و ارتباط‌شان با یکدیگر
  • موقعیت جغرافیایی و جهان شخصیت‌ها
  • زمان
  • جایگاه اجتماعی/اقتصادی (مشکلاتی که مردم به طور کلی با آن...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

فوت و فن پیشرفته‌ی نوشتن نمایشنامه

  • کنش‌ها را افزایش بدهید

یادمان باشد که ما نویسنده‌ی پادکست‌ نیستیم. نمایش‌ می‌نویسیم. برای اجرا. پس شخصیت‌ها نباید فقط بشینند یک گوشه و بحث‌ کنند. فقط بحث کردن نمایش‌ را اعصاب‌خرد‌کن و شبیه دعواهای بی‌فایده جلوه می‌دهد. اما اگر به بحث‌ها کنش بیفزاییم نمایش‌نامه جالب‌تر خواهد شد. مثلا بحث دو پیرزن روی تخت‌‌های سالمندان اصلا جذابیتی ندارد. اما اگر یکی از همین دو پیرزن دندان‌مصنوعی‌اش را بردارد و برود تا پیرزن دومی را با آن بزند چه؟ آن وقت ذهن مخاطب حسابی درگیر خواهد شد که بالاخره پیرزن دومی با دندان‌مصنوعی کتک خواهد خورد یا نه؟
بنابراین باید کنش صحنات را افزایش بدهیم. گفت‌و‌گوها را...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »

در آخر…

یادتان باشد که نمایشنامه‌ها نوشته نمی‌شوند. آن‌ها بازنوشته می‌شوند. دوباره و دوباره.

پیش‌نویس‌های اولیه معمولا به درد نخور هستند اما شما به عنوان نویسنده موظفید آن‌ها را بهبود ببخشید و به چیز بهتری تبدیل کنید.

شما ممکن است زمان و انرژی زیادی برای نوشته‌تان گذاشته باشید تا به چیزی زنده تبدیلش کنید. بخش زیادی از آن از اعماق قلب و زندگی‌تان بیرون آمده. شما انتظارات و امیدهایی برای نوشته‌تان دارید. بنابراین وقتی مردم به شما می‌گویند کارتان بد شده ممکن است حال‌تان خیلی گرفته شود.

از این حال بد اجتناب نکنید. اجازه دهید زمان بگذرد. سپس باز به بازنویسی نمایش‌نامه‌تان برگردید. اگر هنوز نمایش‌نامه‌تان را ننوشته‌اید می‌توانید با این ۳ تمرین شروع کنید...
برای مشاهده کامل پست وارد شوید یا ثبت‌نام کنید.
 
« انجمن رمان نویسی / دانلود رمان / تک رمان / انجمن تک رمان / انجمن راشای »
عقب
بالا